Projektowanie geomat

W przypadku ochrony przeciwerozyjnej skarp, które nie mają problemu ze statecznością wewnętrzną – tę rozwiązują inne technologie i procedury – lecz jedynie z erozją powierzchniową, o wyborze odpowiedniego rozwiązania, a więc także odpowiedniej geomaty lub geosiatki, decydują następujące czynniki:

• Nachylenie skarpy i jej długość wzdłuż spadku
• Intensywność obciążenia powierzchni skarpy
• Rodzaj gruntu i jego właściwości
• Rodzaj pokrywy roślinnej
• Przewidziany jest ruch pieszy

Odpowiedzialność za ostateczny dobór wyrobu do zamierzonego zastosowania oraz sposób jego użycia ponosi użytkownik. Dlatego, aby zaprojektować technicznie poprawne rozwiązanie dla konkretnej sytuacji, warto zwrócić się do firmy specjalistycznej, która w określonych warunkach przygotuje ocenę, koncepcję lub projekt.

Nachylenie i długość skarpy

To kluczowy czynnik decydujący o wyborze maty lub siatki przeciwerozyjnej. Im skarpa jest bardziej stroma, tym wybieramy cięższy wyrób (a więc także o wyższej wytrzymałości na rozciąganie). Im skarpa jest bardziej stroma, tym wybieramy wyrób wyższej jakości i o dłuższej trwałości. Ogólne zalecenia pokazuje poniższy rysunek:

Pokazuje on, że np. siatkę jutową 500 g/m² stosuje się ogólnie na skarpach o nachyleniu 10–30°. Najszersze zastosowanie mają siatki kokosowe, które stosuje się na skarpach 10–50°. Na jeszcze bardziej strome skarpy bardziej odpowiednie są maty kokosowe. Z tabeli wynika, że na skarpach od 60° wyroby są już warunkowo odpowiednie (np. w połączeniu z innymi wyrobami).

Z powyższego zestawienia wynika, że np. siatkę jutową 500\m² stosuje się zazwyczaj na skarpach o nachyleniu 10–30°. Najszersze zastosowanie mają siatki kokosowe, które są optymalne dla nachyleń w zakresie 10–50°. Na jeszcze bardziej strome zbocza odpowiedniejsze są maty kokosowe. Z tabeli wynika również, że przy nachyleniu powyżej 60° wyroby te są odpowiednie jedynie warunkowo (np. w połączeniu z innymi systemami wzmacniającymi).

Intensywność obciążenia skarpy

Im bardziej skarpa jest zwilżana przez deszcz, wodę stojącą lub płynącą, tym potrzebuje cięższej ochrony. Tzn. im większe obciążenie hydrauliczne, tym mocniejszy i trwalszy wyrób.

Na skarpach narażonych wyłącznie na opady deszczu stosuje się siatki i maty jutowe oraz kokosowe, ewentualnie trwałe geomaty syntetyczne. Skarpy okresowo zwilżane wodą płynącą chronimy najczęściej geomatami kombinowanymi i z tworzyw sztucznych. Dla skarp trwale zwilżanych odpowiednie jest zastosowanie kolejnej kategorii geosyntetyków, a mianowicie geokrat.

Rodzaj gruntu

Dla gruntów przeważnie ilastych lub piaszczystych, w których dominuje frakcja drobnoziarnista, bardziej odpowiednie są maty (wyroby pełnopowierzchniowe) niż siatki o otwartej strukturze.

Rodzaj pokrywy roślinnej

Trawa nadaje się tylko do pewnego nachylenia (ok. 40–50°) i zależy to także od ilości oraz intensywności opadów. W suchszych obszarach na zbyt stromych południowych skarpach trawa zwykle nie ma szans przetrwać i usycha, ponieważ opadów jest mało, a woda szybko spływa po skarpie, przez co nie zdąża wsiąknąć do korzeni traw. Zazielenione trawą strome skarpy są również trudne w utrzymaniu. Na tak eksponowanych skarpach bardziej odpowiednie są rośliny okrywowe.

Jeśli trzeba ochronić skarpę także przed przerastaniem chwastów, pod wyroby przeciwerozyjne stosuje się różne geowłókniny lub biowłókniny, które najczęściej łączy się z matami i siatkami kokosowymi.

Przechodniość skarpy

Jeżeli skarpa ma pozostać przechodnia, bardziej odpowiedni jest wysiew powierzchniowy nasion trawy. Rośliny soliterowe można sadzić na skarpie obsianej trawą lub w miejscach, po których nie będzie się chodzić.